سفارش تبلیغ
صبا ویژن
صفحه اصلی پیام‌رسان پارسی بلاگ پست الکترونیک درباره اوقات شرعی

88/6/14
4:15 ص

ما بعدالشعر:
شاعری بزرگ اما مظلوم(نگاهی به زندگی وشعر نیر تبریزی)
/قسمت دوم

مصاحبه با بهروز ثروتیان در باره نیر تبریزی(منبع:سایت خیمه)

بهروز ثروتیان متولد 1316 میاندوآب، دارای دکترای ادبیات فارسی و استاد بازنشسته دانشگاه تبریز است که در شهرستان کرج اقامت دارد. وی تحقیقات مفصلی درباره محمد حسین شهریار تحت عنوان «شهریار ملک سخن» نوشته و منتشر کرده ، همچنین منظومه مشهور «حیدربابا» سروده شهریار را به فارسی ترجمه و چاپ کرده است. علاوه بر این کتاب‌های «هنر و اندیشه در شعر نیما»، و «صدای پای آب»، تصحیح و شرح آثار نظامی و شرح غزلیات حافظ (چهار جلد)، شرح آثار عطار، شرح گلشن راز، فن بیان، و ... را نیز در کارنامه‌اش دارد.

 

* آقای ثروتیان! «دیوان نیر تبریزی» در میان دیوان شاعران کلاسیک فارسی از چه ارزش و اهمیتی برخوردار است و با چه انگیزه‌ای به سراغ تصحیح این دیوان رفته‌اید؟
ثروتیان:
واقعیت این است که نیر تبریزی 150 سال پیش در تبریز زندگی می‌کرد. وی یکی از علمای برجسته و مسلم عصر خودش محسوب می‌شد و تحصیلات دینی‌اش را در نجف اشرف گذراند. نیر تبریزی علاوه بر فعالیت در حوزه شعر و ادبیات یکی از مبارزان فعال در عرصه سیاست و قدرت بود.
ایشان در مقام حجت‌الاسلام علاقه‌مندان و پیروان بسیاری داشت. در سال 1248 هجری قمری مطابق با 1211 شمسی به دنیا آمد و در سن 22 سالگی برای تحصیل علوم دینی عازم نجف اشرف شد که در بازگشت به عنوان محدث، فقیه و مجتهد شناخته می‌شد و یکی از علما به حساب می‌آمد. 
در بین فضلا و شعرا و ادبا دوستان بسیاری داشت و در اشعارش به لحاظ زبان و فصاحت به سعدی پهلو می‌زد. اگرچه در سروده‌هایش بیشتر متاثر از حافظ بود. اصلیت او هم ممقانی است و نام اصلی‌اش «محمدتقی نیر» بود.
 

* مضامین اشعارش بیشتر در چه زمینه‌هایی است؟
ثروتیان:
 نیر تبریزی در دیوان اشعارش یک مثنوی تحت عنوان «مثنوی آتشکده» دارد که گزارش عاشقانه وقایع کربلاست. کمتر کسی در میان شاعران هم‌عصرش و شاعران گذشته این توانایی و خلاقیت را داشته که گزارشی تا این اندازه عاشقانه و زیبا و منظوم از واقعه کربلا ارائه دهد. 
شاعر در این مثنوی از منظری عاشقانه به سالار شهیدان امام حسین (ع) و موضوع عشق، یعنی واقعه عاشورا می‌پردازد.؛ البته ایشان در همه شعرها حتی در غزل‌هایش چنین رویکردی را به ائمه اطهار(ع) و امام حسین(ع) و یارانش دارد. وی در سال 1312 هجری قمری در ماه مبارک رمضان از دنیا رفت. 


* عمده اشعار این دیوان در قالب غزل سروده شده یا مثنوی؟ آیا قالب‌های دیگر هم در این دیوان دیده می‌شود؟ 
ثروتیان:
در قالب غزل هم ابیات بسیار زیبایی در دیوان نیر تبریزی وجود دارد که مربوط به ائمه اطهار(ع) خصوصا امام حسین(ع) است، اما غزل‌ها عاشقانه است ولی در حسن ختام می‌آورد که من غلام حضرت شاه هستم و منظور خودش از حضرت شاه را هم توضیح می‌دهد که همان حضرت امام حسین(ع) سرور شهیدان است.
 من از همان دوران کودکی آن‌قدر در وصف او شنیده بودم و آن‌قدر به او علاقه داشتم که در نخستین فرصت به سراغ او رفتم تا ببینم قدرت ادبی‌اش چقدر است؛ البته نیر تبریزی رباعیات بسیار زیبا و قدرتمندی هم دارد که همه آن‌ها صبغه دینی و عاشورایی دارند. ضمن این که یک منظومه دارد به نام «منظومه لآلی منظوم» که در استقبال از ترجیع‌بند معروف و عاشورایی محتشم کاشانی سروده شده است؛ در این منظومه شاعر در 25 بند (مانند ترجیع‌بند محتشم) واقعه عاشورا را به تصویر می‌کشد که به لحاظ ادبی و قدرت آفرینش و تصویرپردازی بکر و بدیع و بسیار ارزشمند و متعالی است. وزن این منظومه هم در همان وزن ترجیع‌بند یعنی (مفعول، فاعلاتن، مفاعیل، فاعلن) سروده شده است. 


* بقیه آثارش در چه زمینه‌ای است؟ 
ثروتیان:
 مثنوی در «خوشاب» را که در سال 1307 سروده بود، رویکرد عاشورایی دارد؛. مثنوی دیگرش به نام «برف و شیره انگور» که به زبان ترکی سروده، پاسخی است به مثنوی آقامیرزا محمود خویی.
 یک کتاب هم به زبان عربی دارد که در طرائف است. کتاب دیگرش به نام «کشف فی التحقیق والصفات» است؛ شرح حدیث، صحیف الابرار، علم‌الساعه، رساله لمع البصر، مفاتیح الغیب، رساله نصرت الحق و ... از دیگر آثار حجت‌الاسلام نیر تبریزی است که برخی از این آثار به زبان عربی و برخی هم به زبان فارسی است. به هر حال این را از نیک‌بختی خودم می‌دانم که دیوان اشعار این شاعر عاشورایی را تصحیح و شرح کردم. 


مشخصات مدیر وبلاگ
 
رضا شیبانی اصل[90]
 

عجیب دنیایی است دنیای ما...دامپزشکی خوانده ام!...تا آخر دکترای درد!!اما....غزل دوست همیشه های من است؛... در لحظاتی که دارو کفاف نمی دهد ...نوشداروی غزل از راه می رسد. هنرجوی سینما هم هستم... ... جرایم دیگری هم مرتکب شده ام.


لوگوی وبلاگ
 

عناوین یادداشتهای وبلاگ
خبر مایه
بایگانی
 
زمستان 86[2] فروردین 87[2] اردیبهشت87(پاییز آمد باز دیگر بار سارا)[1] خرداد ماه سرسری من[1] انا الحق می دمید از قل هو الله هیاهویت[1] ...چون کویری که ترک خورده پر از لبخندم[1] ...نارنجکی آماده ی پرتاب بودم[1] از آفتاب پس ابر ما خبر داری؟[1] ...ما هر دو دل به یک نمکین چهره داده ایم[1] ...افطار ها بدون تو پشت مرا شکست[1] ماهی سیاه کوچولو[2] هنوز هم به دعا آیه ی برات خوشم...[1] کجاست عشق که با اشتباه خوش باشیم[1] ای خویش دخترانه ی من کو عروسکت؟[1] وسرت قطعنامه خواهد شد...[1] یادی از گذشته[1] لبخند قلک ...بغض قلک[1] مانیفست عشقی - فلسفی یک قناری قفسی..[1] ...مقصود غزاله ی گریزان![1] به خاطر یک ربع سکه[1] شعر + دونکته+سه نقطه[1] التماس دعا دل شکسته![1] دختر کوزه به دوش[1] تقدیر[1] مادر نمیر...[1] سارا2[1] طفلی جسور بود و چراغ مرا شکست[1] بسیار منطق ها که بی عشقت جنون شد[1] نیر تبریزی[4] افتاده بر آب؟ با رفته بر باد؟[1] ارباب زمستان-غزلی از شهریار[1] نامه ای به یک استاد خود خوانده[1] مرثیه ای برای غیرت[1] شعری برای امام[1] غزلی یک ساله[1] حلق حسین است این نه اسماعیل[1] چقدر انار نچیدیم[1] نامش بلند نان حلالی که داشتیم[1] عطسه ی تفنگ[1] خواب سیاسی[1] تو های و هوی صد غزلی[1] سه نکته[1] بهاریه ای متفاوت[1] با این حساب[1] کلاه[1] حضرت شیطان[1] گذار[1] بلای بی برگشت[1] لطفا تقلب نکنید[1] خویش دخترانه[1] پری سان[1] لالایی بهار[1] چفیه ی ما و خرقه ی سالوس[1] حکایت آن ظلم بزرگ[1] شهریور 89[4] مرداد 89[2] تیر 89[1] مهر 89[3] آبان 89[3] آذر 89[2] دی 89[3] بهمن 89[3] اسفند 89[1] فروردین 90[1] اردیبهشت 90[2] خرداد 90[1] تیر 90[1] مهر 90[1] آبان 90[1] آذر 90[3] دی 90[3] بهمن 90[2] فروردین 91[2] اردیبهشت 91[6] خرداد 91[3] تیر 91[2] مرداد 91[4] شهریور 91[3] مهر 91[1] آبان 91[1] آذر 91[1] بهمن 91[2] اسفند 91[3] فروردین 92[1] اردیبهشت 92[2] خرداد 92[4] تیر 92[3] مرداد 92[3] شهریور 92[1] بهمن 92[1] مرداد 93[6] شهریور 93[5] مهر 93[3] آبان 93[2] آذر 93[1] دی 93[1]
لینک‌های روزانه
 
صفحه‌های دیگر
دسته بندی موضوعی
 
تبریز ، سکوت کاهگلی ، رضا شیبانی ، سعید جلیلی ، قالیباف ، شهریار ، بی بی سی ، انتخابات ریاست جمهوری ، بهار ، ایران ، جمشید علیزاده ، خبرگزاری فارس ، روحانی ، زلزله آذربایجان ، تهران ، حسن روحانی ، آزادی ، بهارستان ، انتظار ، امام علی ، تفنگ ، شیعه ، گلشیفته فراهانی ، غیبت ، مشروطه ، نقد نیوز ، مادر ، ماه رمضان ، محرم ، یوسف ، صدا و سیما ، سمیه محمدیان ، اهر ، سهند ، سوره فلق ، سوره یوسف ، سوریه ، سیب ، سید علی قاضی طباطبایی ، سکوت کاه گلی ، سفارت انگلیس ، سفر به امریکا ، سفره های بسم الله ، سلام ، رضایی ، ره پویان ، رهی معیری ، شاعر ، شاملو ، شاه غزل ، شاهنامه فردوسی ، شب گرد بودن ، شب های قدر ، شطرنج ، شعر ، شعر آورد تبریز ، شعر امروز ایران ، شعرآورد تبریز ، شفیعی کدکنی ، شمعدانی ، شهدا ، شهر ، شهرستان ادب ، صفر ، صمد بهرنگی ، صیغه ، طاهر قرة العین ، طهران ، عارف ، عاشورا ، عبدالکریم سروش ، عثمانی ، عزاداری ، عفت ، علامه طباطبایی ، علی اصغر ، علی محمد باب ، علی محمد موب ، علی محمد مودب ، عمران صلاحی ، غرضی ، غزل ، غزل پست مدرن ، غزل معاصر ، قبیله ی ترک ، قرآن ، قرآن کریم ، قزوه ، قصه ی پریان ، قلم صنع ، قیامت ، کاخ نشینان ، کوچه ی معشوقه پرور ، کوخ نشینان ، گذار ، گربه ، گرگ در اساطیر آذربایجان ، گرگ و میش سگی ، گسل ، گل نرگس ، یوسف و زلیخا ، کربلا ، کرد ، کلرپرومازین ، کوئینتین تارانتینو ، کوبانی ، کیسه بوکس ، محسن چاوشی ، محسن مخملباف ، محمد تقی برغانی ، محمد رضا شفیعی کدکنی ، مردم صیاد ، مثنوی در خوشاب ، مجید مجیدی ، مارادونا ، نمایشگاه کتاب ، نمایشگاه کتاب تهران ، نو عروس دریا پوش ، نوروز ، نیر تبریزی ، نیر رند ، هاشمی ، هاشمی رفسنجانی ، هریس ، هزار آوا هزار آوا ، هفت سین ، هلال احمر ، هم آورد اولین بوسه ، هواپیما ربایی ، وایبر ، ولایتی ، یاد کوچه ، مشهد ، مصدق ، من بچه جوادیه ام ، مناظره ی کاندیداهای ریاست جمهوری ، منبر ، مهدی باکری ، مهدی سیار ، مهدی موعود ، میدان مین ، میرزا محمد تقی حجت الاسلام ، میلاد عرفانپور ، ناصرالدین شاه ، نامه امیر کبیر به ناصرالدین شاه ، نان ، نرک زبانان ایران ، نسل کشی ، فائزه ، فاطمه ، فلسطین ، فلسفه ، فلسفه غرب ، فیس بوک ، قالی ، قالی تبریز ، گوشه بیداد ، لغت نامه ی دهخدا ، صبح ستاره بند ، شهریار افسانه ای شعر ایران ، شهید ، شهید مصطفی احمدی روشن ، شیخ اصلاحات ، شیراز ، شیطان ، تقلب سایت جرس ، تقوایی ، تندیس آزادی ، تبلیغات ، تداعی گری ، تروریسم ادبی ، ترک زبان ، بیژن ترقی ، بیضایی ، پان ترکیسم ، پاییر تبریز ، پاییز ، پدر ، پرچم ، پرواز ، پست مدرن ، پلیس فتا ، پیامبر اسلام ، تاج ، امام علی علیه السلام ، امام مهدی ، امام هادی ، امیر علی آذرطلعت ، امیر کبیر ، امیری فیروزکوهی ، امیرکبیر ، انجمن ادبی تبریز ، انشا ، انقلاب فرهنگی ، انگلیس ، بهشت ، hasan rohani ، آتشکده ، آذربایجان ، آفاق شاعری دیرین ، آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو ، آناتومی ، آیینه ، احمدی نژاد ، اخوان المسلمین ، ارباب زمستان ، ارس ، اساطیر آذربایجان ، استاد خود خوانده ، اسراییل ، اسم رمز کودتای 28 مرداد ، اصحاب کهف ، امام ، امام حسن ، امام حسین ، امام حسین(ع) ، امام رضا ، امام زمان ، ایرانیت ، ایسنا ، با چراغ و آیینه ، باران مصنوعی ، بارور کردن ابر ها ، بازداشت روزنامه نگاران ، بازدید سرزده رهبر انقلاب از مناطق زلزله زده ی آذربایجان ، بانک ، برزیل ، برنا ، برهنگی ، بروید به جهنم ، بغداد ، بمب گذاری ، به یاد باد ، حسن زاده لیله کوهی ، حسین ، حسین جنتی ، حسین قرائی ، خاتمی ، خانه ی فرهنگ تبریز ، خبرگزاری تسنیم ، ثروتیان ، جام جهانی ، جامعه ما ، جبهه ی مطالعات انقلاب اسلامی ، جشنواره ی پاریس شاعرانه ، جلال آل احمد ، جماران ، جنبش عدالت خواه دانشجویی ، جنبش کامنتی ، جنگ ، جهان ، جهنم ، جوک قومیتی ، چرای آزادی ، چشمان آهوی تو ، حافظ ، حافظ شیرازی ، حافظ عرصه ی شعر عاشورایی ، حج ، حجاج ، حداد عادل ، حدیث ، حراج ، حرامزاده های لعنتی ، زلزله تهران ، زمانه ، زن در شاهنامه ، زن ستیزی ، زن و شاهنامه ، ساحل ، سارا ، سبز ، سبلان ، ستار خان ، ستارخان ، سعید آقا نژاد ، سعید بیابانکی ، روز ملی شعر و ادب فارسی ، روستا ، رونمایی از کتاب ، زبان ترکی ، زبان ترکی معیار ، زخم کهنه ی ایل ، زلزله ، خدا ، خشت بی غیرتی ، خط قرمز ، خنده نخل ، خویش دخترانه ، خیمه ، دارو ، داروی اعصاب ، داعش ، دانشگاه آزاد از عدالت ، دانشگاه تبریز ، دانشگاه سوربن ، دانشکده ادبیات ، دپارتمان زبان و ادبیات فارسی سوربن ، دختر غزلواره ی ایل ، دختر قالیباف ،
موسیقی


ترجمه از وردپرس به پارسی بلاگ توسط تیم پارسی بلاگ